คุ้มเจ้าบุรีรัตน์

[Ae_Wha]

          สิ่งหนึ่งที่เป็นเอกลักษณ์ที่สามารถดึงดูดผู้คนให้มาท่องเที่ยวจังหวัดเชียงใหม่นอกจาก ศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ธรรมชาติ ผู้คนแล้ว อีกอย่างที่เป็นจุดเด่นนั้นก็คือ สถาปัตยกรรมล้านนา แน่นอนครับสถาปัตยกรรมไม่ว่าเราจะไปที่ใดเราก็จะเห็นถึงความคล้ายกันแตกต่างกันบ้าง ซึ้งที่เชียงใหม่เองก็มีเอกลักษณ์เป็นของตนเองถึงแม้ว่าในปัจจุบันจะได้ถูกออกแบบสมัยใหม่ไปแล้ว แต่สถาปัตยกรรมล้านนาในอดีตก็คงยังถูกอนุรักษ์ไว้อยู่นะครับ สำหรับสถาปัตยกรรมที่ผู้เขียนเองจะพูดถึงนั้นคือ คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ ซึ้งปัจจุบันเป็นที่ตั้งของศูนย์สถาปัตยกรรมล้านนา หลายคนคงรู้จักว่าอยู่ที่ไหน แต่สำหรับคนที่ยังไม่รู้จัก คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ อยู่ที่สี่แยกกลางเวียง เลขที่ 117 ถนน ราชดำเนิน ตำบลพระสิงห์ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ พื้นที่ 1 ไร่ 3 งาน 84 ตารางวา อยู่บริเวณกึ่งกลางของเมืองเชียงใหม่ ล้อมรอบไปด้วยสถานที่ท่องเที่ยว

[Ae_Wha]

          คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ ถือเป็นคุ้มเจ้านายฝ่ายเหนือ สร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ.2432-2436 ในรัชสมัยพระเจ้าอินทรวิยานนท์ พระเจ้านครเชียงใหม่ องค์ที่ 7 เจ้าบุรีรัตน์ น้อยมหาอินทร์ เป็นพระอุปราช ภายหลังเจ้าน้อยมหาอินทร์ถึงแก่กรรม เจ้าน้อยชมชื่น ณ เชียงใหม่ บุตรชายเจ้าน้อยมหาอินทร์ ได้เป็นผู้ครอบครองอาคาร ต่อมานางบัวผัน นิกรพันธ์ ได้ขอซื้อจากเจ้าบุษบา ณ เชียงใหม่ (ชายาเจ้าน้อยชมชื่น) ในราคา 5,000 บาทและได้เชิญพระนายกคณานุการ (เมือง ทิพยมณฑล) บิดามาพำนักอยู่ที่คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ ที่เรียกว่า "บ้านกลางเวียง" ดังนั้นในระยะหลังบ้านกลางเวียงจึงเป็นที่พักอาศัยของบุตรและญาติของพระนายกคุณานุการ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2470 เป็นต้นมา

          ปี พ.ศ. 2529 เมื่อนางบัวผัน ทิพยมณฑล ถึงแก่กรรม นางพรรณจิตร เจริญกุศล บุตรีของนายจรัลและนางบู่ทอง ทิพยมณฑลได้อาศัยอยู่จนถึงปี พ.ศ. 2544 นางสาวเรียงพันธุ์ ทิพยมณฑล จึงได้มอบอาคารคุ้มเจ้าบุรีรัตน์ เจ้าน้อยมหาอินทร์ ให้กับทางมหาวิทยาลัยเชียงใหม่เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่บรรพบุรุษตระกูลทิพยมณฑลและกิติบุตร ซึ่งในปัจจุบัน คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ มหาอินทร์ ได้เป็นศูนย์สถาปัตยกรรมล้านนา ในความดูแลของ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (ขอขอบคุณข้อมูลจากเว็บ Wikipedia)

          สำหรับภายนั้นได้จัดแสดงประวัติความเป็นมา แบบสถาปัตยกรรมแบบบ้านที่มีในเชียงใหม่ ตึกแถว บ้าน คุ้มต่างๆ มีโมเดลแบบบ้านต่างๆที่มีอยู่ในเชียงใหม่ มาที่เดียวได้ดูแบบบ้านหลายแบบครับ นอกจากนั้นยังมีโรงครัวที่เป็นที่จัดแสดงของหน่วย สล่าเฮือน คือหน่วยงานที่ให้บริการวิชาการโดยไม่มีค่าตอบแทนผู้ที่รับบริการอาจจะต้องเป็นผู้เตรียมค่าใช้จ่ายในส่วนงานที่ต้องประสานงานหรือรับบริการจากบุคคลหรือผู้เชี่ยวชาญ เรียกได้ว่าถ้าท่านใดมีบ้านเก่าอยากซ่อมแซมก็สามารถมาใช้บริการที่หน่วยงานนี่ได้ครับ อ้อๆ ลืมบอกไปที่นี่ไม่เสียค่าบริการในการเข้าชมครับอาจจะมีขอรับบริจาคตามความสมัครใจ เดินดูบ้านเพลิน ที่นี่มีร้านกาแฟไว้บริการด้วยนะครับ มาเที่ยวกลางเวียงอย่าลืมมาแวะที่คุ้มเจ้าบุรีรัตน์ มาชมนิทรรศการแบบบ้านเก่าๆ สไตล์ล้านนา