"บ้านกวนวัวลาย" กับหัตถกรรมเครื่องปั้นดินเผาอันขึ้นชื่อ : วิถีชีวิตของคนบ้านกวน

[konhuleg]

ในแง่มุมของเรื่องเครื่องปั้นดินเผาแห่งบ้านกวน ก็ยังมีอีกหนึ่งมุมที่อยากนำเสนอกัน คือวิถีชีวิตของคนในชุมชนแห่งนี้กันครับว่าเป็นอยู่กันยังไงบ้าง

หมู่บ้านกวนเป็นหมู่บ้านไม่ใหญ่นัก ทุกเช้าหลังจากตื่นมาทำธุระส่วนตัวเสร็จเรียบร้อยแล้ว หลังจากที่ส่งลูกหลานไปโรงเรียนแล้วชาวบ้านกวนที่ไม่ได้ไปทำงานนอกบ้านก็จะออกมาทำงานของตนตามหน้าที่ ผู้ชายที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมก็จะออกไปทำไรทำนา ส่วนผู้หญิงก็จะทำงานปั้นหม้อโดยบางคนอาจไปนำหม้อที่เผาตั้งแต่เมื่อวานออกจากเตา บ้างก็อาจเริ่มจากการนวดดิน โดยใช้เท้าเหยียบดินผสมกับทราย แล้วจึงขึ้นรูปหม้อชนิดต่าง ๆ ตามที่ได้รับคำสั่งซื้อ หลังจากนั้นเขาจะนำหม้อที่ปั้นแล้วมาผึ่งแดด ระหว่างนี้ก็จะไปพักทานอาหารกลางวัน และพักผ่อน เมื่อหม้อเริ่มแห้งแล้วก็จะทำการตีหม้อ ทำลวดลาย และลงสีหม้อ ก่อนจะนำหม้อไปเผา
 
ส่วนวันวิสาขบูชาของทุกปีจะมีประเพณีสรงน้ำพระธาตุ ที่วัดศรีสว่าง (วัวลาย) ซึ่งเป็นประเพณีที่มีการสืบทอดกันมานาน เพื่อเป็นการสักการบูชาพระธาตุ นอกจากนั้นยังมีความเชื่อว่าผู้ที่มีบุญจะสามารถมองเห็นพระธาตุออกเที่ยวหากันในช่วงคืนวันพระ โดยจะเห็นเป็นลูกไฟสีเขียวลอยไปหาพระธาตุที่อยู่ที่วัดอื่น ๆ

อีกหนึ่งประเพณีที่น่าสนใจในชุมชนก็คือ ทุก ๆ 3 ปี จะมีการจัดงานฟ้อนผีมด ซึ่งเป็นประเพณีที่เก่าแก่ของชาวล้านนา ซึ่งมีการทำสืบต่อกันมาช้านาน โดยจะมีการทำผามหรือปะรำพิธีขึ้นเพื่อเป็นสถานที่ฟ้อน ภายในผามจะมีราวสำหรับพาดผ้าโสร่ง ผ้าโพกหัว ผ้าพาดบ่า สำหรับใส่ทับในเวลาฟ้อน มีการจัดเครื่องสังเวย เช่น หมู ไก่ เหล้า ข้าวต้ม ขนมน้ำอ้อย พาน และข้าวตอกดอกไม้ธูปเทียนต่าง ๆ เพื่อเซ่นไหว้และอัญเชิญวิญญาณของต้นตระกูลมาประทับผู้ที่เป็นเครือญาติเพื่อฟ้อนรำตามจังหวะดนตรี การฟ้อนผีมดนี้มีความเชื่อว่าเป็นการทำเพื่อแสดงความนับถือต่อวิญญาณของบรรพบุรุษให้วิญญาณของบรรพบุรุษช่วยคุ้มครองลูกหลานให้อยู่ดีมีความสุข

สุดทัายขอแนะนำ 2 สถานที่สำคัญในชุมชน คือ วัดศรีสว่าง (วัวลาย) ที่ภายในวัดจะมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม กับศูนย์วิสาหกิจชุมชนเครื่องปั้นดินเผาบ้านกวน แหล่งแสดงสินค้าหม้อดินเผาชนิดต่าง ๆ ให้ผู้ที่สนใจสามารถเข้ามาเลือกซื้อในราคาไม่แพง พร้อมทั้งยังสามารถเข้ามาเยี่ยมชมขั้นตอนต่าง ๆ และทดลองทำการปั้นหม้อตั้งแต่การเริ่มต้นจนถึงขั้นตอนสุดท้าย ออกมาเป็นเครื่องปั้นดินเผาที่สร้างชื่อของคนในหมู่บ้านกวนแห่งนี้กันครับ