"วัดบ้านเด่น" วัดเด่นน่าเที่ยวที่ห้ามพลาด

[konhuleg]

ใน อ.แม่แตง เมื่อเอ่ยถึงสถานที่ท่องเที่ยวที่เป็นวัด แน่นอนว่าชื่อของ “วัดบ้านเด่น” ย่อมนึกออกก่อนใคร ในแง่ของความสวยงาม อลังการ และ “เด่น” สมชื่อกันจริงๆ เมื่อมองมาแต่ไกล

ผมใช้ช่วงเวลาในวันหยุด (ของชาวบ้านทั่วไป) ที่หยุดยาวกัน 4 วันรวด เพื่อมุ่งหน้ามายัง วัดบ้านเด่น ใน ต.อินทขิล อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ซึ่งก็ประจวบเหมาะพอดี ที่ช่วงที่ไปนั้นในเป็นสำคัญทางพระพุทธศานา ซึ่งก็คือวันอาสาฬหบูชา บรรยากาศที่จินตนาการไว้ล่วงหน้า คงจะคึกคักกนพอสมควร

ผมใช้เส้นทางการเดินทาง เส้นเดียวกันกับที่ไปเขื่อนแม่งัดครับ อยู่ในเส้นทางท่องเที่ยวเชียงใหม่-สะเมิง หรือเชียงใหม่-ฝาง โดยขับรถไปตามทางหลวงหมายเลข 107 ผ่านแยกแม่มาลัย ไปถึงอำเภอแม่แตง เลี้ยวขวาทางไปเขื่อนแม่งัด สมบูรณ์ชล ขับตรงไปเรื่อยๆ จะผ่านซุ้มเทศบาลเมืองแกน เมื่อถึงสนามกีฬา เลยไปไม่ไกลจะเห็นป้ายวัดบ้านเด่นอยู่ทางซ้าย เลี้ยวไปตามทาง อีกประมาณ 1 กิโลเมตรกว่าๆ  ก็จะถึงวัดบ้านเด่นสะหลีศรีเมืองแกน ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ 30 กิโลเมตร

วัดบ้านเด่นสะหรีศรีเมืองแกน หรือที่เรียกกันว่า วัดบ้านเด่น เดิมชื่อ วัดหรีบุญเรือง ตั้งเด่นบนเนินเตี้ยๆ สามารถมองเห็นได้แต่ไกล แวดล้อมด้วยภูมิทัศน์ที่สวยงาม ภายใต้เนินนั้นเป็นถ้ำศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านนับถือ จึงเรียกกันว่า "วัดบ้านเด่น" ซึ่งภายในวัดยังเต็มไปด้วย ต้นโพธิ์ หรือ ต้นสะหรี ขนาดต่างๆ ซึ่งมีความหมายเป็นมงคล จึงมีการนำชื่อดังกล่าวมาตั้งเป็นชื่อวัด อีกทั้งที่ตั้งของวัดยังอยู่ในเขตเมืองเก่าโบราณที่เรียกว่า เมืองแกน ชาวบ้านก็เลยเรียกชื่อวัดนี้เต็มๆ ว่า "วัดเด่นสะหรีศรีเมืองแกน" เป็นต้นมา 

ต่อมาในปี พ.ศ. 2437 ครูบาเทือง นาถสีโล เจ้าอาวาสได้ทำการบูรณะวัดขึ้นมาใหม่ ให้มีความวิจิตรงดงามตระการตาด้วยศิลปะสถาปัตยกรรมไทยล้านนา โดยครูบาเทืองมีความตั้งใจว่าจะให้เป็นศาสนสถานที่งดงาม แฝงด้วยคติธรรม เป็นอุบายในการดึงคนเข้าวัดเพื่อการขัดเกลาจิตใจ ให้เป็นสถานที่พักผ่อนทางจิตใจมากกว่าการประกอบพิธีกรรมทางศาสนา และยังเป็นสถานที่นมัสการพระธาตุประจำปีเกิด 12 ราศี ซึ่งภายในวัดก็จะมีทั้งอุโบสถ หอไตร หอกลอง วิหารเสาอินทขิล กุฏิไม้สักทองทรงล้านนา พระวิหาร พระสถูปเจดีย์ และด้วยความที่ครูบาเทืองเป็นพระที่มีปฏิปทา น่ากราบไหว้ จึงได้รับความเลื่อมใสศรัทธาจากผู้คนทั่วไปร่วมถวายปัจจัยสมทบทุนสร้างศาสนสถานที่สวยงามและยิ่งใหญ่ เป็นที่รู้จักของผู้คนจากทุกสารทิศในเวลาไม่นาน

สำหรับตอนหน้า จะพาไปทำความรู้จักกันกับครู บาเทือง นาถสีโล (พระครูไพศาลพัฒนโกวิท) หัวเรี่ยวหัวแรงสำคัญในการบูรณะวัดบ้านเด่นให้เด่นสง่าสมใจ อย่างที่ใครๆ หลายคนได้เห็นกันทุกวันนี้

[auto]

ขอบคุณ ข้อมูล วัดเชียงใหม่ ดีๆ ครับ

[konhuleg]

อย่างที่ได้เกริ่นไปว่าจะเล่าถึงเรื่องราวของครูบาเทือง นาถสีโล (พระครูไพศาลพัฒนโกวิท) ที่ทิ้งท้ายไว้เมื่อตอนที่แล้ว มาตอนนี้เราจะไม่มีรีรอกัน ตามไปอ่านกันในบรรทัดด้านล่างได้เลย

ครูบาเทือง นาถสีโล (พระครูไพศาลพัฒนโกวิท) เจ้าอาวาสวัดบ้านเด่น (วัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกน) ปัจจุบันอายุ 47 ปี ผู้ที่ได้ทำการบูรณะวัดขึ้นมาใหม่ ให้มีความวิจิตรงดงามตระการตาด้วยศิลปะสถาปัตยกรรมไทยล้านนา ตั้งแต่บวชเป็นสามเณรจนกระทั่งบวชเป็นพระครูบาเทืองนั้น ท่านได้บำเพ็ญบุญบารมี ตามรอยแห่งครูบาศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนาทุกประการ ซึ่งถ้าพูดถึงทานการบริจาค ครูบาสามารถสร้างศาสนสถาน ถาวรวัตถุ ไม่แต่เฉพาะใน จ.เชียงใหม่ เท่านั้น ทุกจังหวัดในภาคเหนือครูบา ได้ประดิษฐานพระพุทธ ศาสนาอย่างทั่วถึงและมั่นคง ท่านสร้างทั้งโบสถ์ วิหาร เจดีย์ พระพุทธปฏิมา ศาลากุฏิสงฆ์ ฯลฯ

ในด้านการปฏิบัติ ครูบานับเป็นพระสงฆ์รูปหนึ่งที่เข้าถึงธรรม และมีข้อวัตรอย่างเคร่งครัด โดยยึดข้อปฏิบัติตามสมัยโบราณ ตามครูบาอาจารย์ที่สืบๆ กันตาม โดยวิธีปฏิบัติธรรมอย่างจริงจังเคร่งครัด โดยเฉพาะวิปัสสนากรรมฐาน ในด้านการบำเพ็ญประโยชน์ต่อสังคม ครูบาเสียสละปัจจัยไทยธรรมที่มีผู้ถวาย บริจาคช่วยเหลือแก่ส่วนราชการ องค์กร ชมรม สโมสร ประชาชนทั่วไป โดยเฉพาะชาวไทยภูเขา ตั้งแต่ข้าว ผ้า ยา บ้าน การศึกษา น้ำประปา ไฟฟ้า ถนนหนทาง มากมายมหาศาล

"เป็นพระต้องพูดจริง ต้องทำจริง และต้องรู้จริง" เป็นคติธรรม ที่ครูบาเทืองยึดปฏิบัติเรื่อยมาผลจาก ความจริงที่ท่านบำเพ็ญ เพียรภาวนา ทั้งปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวช เทศนา พัฒนาชุมชนบน พื้นฐานของข้อ วัตรปฏิบัติที่ปราศจากการใส่ร้ายป้ายสีโจมตีบีทา ครูบารักษาศีล ไม่เห็นแก่กิน ไม่เห็นแก่นอน ฝึก สอนใจตนเอง ตลอดเวลา รวมทั้งการเสียสละสร้างศรัทธา นำพาถูกต้องปรอง ดองให้เห็น ดีเด่นใน คุณธรรม และถ้าจะให้สรุปภาพรวมนั้น คงสรุปได้สั้นๆ ว่า

"ครูบาอ่อนน้อมถ่อมตน-ฝึกฝนปฏิบัติ-เคร่งครัดพระธรรมวินัย-จิตใจสุขุมเยือกเย็น-บำเพ็ญบารมี-ทำความดีเป็นนิจ-จิตเมตตาเสมอ"

ด้วยความสำคัญของวัดบ้านเด่น เมื่อเราได้ก้าวเท้าเข้ามาด้านใน ก็จะเห็นรูปเหมือนครูบาเทือง นาถสีโล อยู่บริเวณหน้า มณฑปพระเศรษฐีนวโกฏิ เพื่อเป็นที่ระลึกของผู้คนที่มาเยี่ยมชมวัดว่า ท่านคือคนสำคัญในการบูรณะก่อสร้างศาสนสถานและศาสนวัตถุต่างๆ ให้สวยงามในแบบศิลปะล้านนาไทย เพื่อสืบทอดต่อไปในด้านของพุทธศาสนา

ส่วนตอนหน้าตอนสุดท้าย จะพาไปสำรวจสิ่งที่น่าสนใจภายวัดบ้านเด่นกันครับ ว่ามีอะไร ทั้งศานาสถานและศาสนวัตถุ ซึ่งก็ขอใบ้กันนิดนึงว่าแต่ละอย่างล้วนแล้วแต่สวยงามกันทั้งสิ้นครับ

[konhuleg]

เพื่อไม่เป็นการลีลา เรามาสำรวจสิ่งที่น่าสนใจภายในวัดกันเลยครับ

เริ่มกันที่พระวิหารพระเจ้าพันองค์ ตรงประตูทางเข้าด้านทิศตะวันออก มีรูปปั้นสัตว์ป่าหิมพานต์สองตัว รูปร่างดูแปลกตาไม่เหมือนกับวัดที่ไหน ภายในวิหารมีพระเจ้าพันองค์

มณฑปพระเศรษฐีนวโกฏิ เป็นพระพุทธรูปที่โหรชื่อดังได้สร้างขึ้นถวายวัดทุกภาคในประเทศไทย ซึ่งพระเศรษฐีนวโกฏิ เป็นรูปเคารพแทนมหาเศรษฐีทั้ง 9 ท่านในสมัยพุทธกาล ท่านเหล่านี้เป็นผู้สร้างคุณประโยชน์อเนกอนันต์ให้แก่พระพุทธศาสนา มีความมั่งคั่งในโภคทรัพย์อยู่ในระดับเดียวกับกษัตริย์ ทั้งยังเป็นสัมมาทิฏฐิ และยังเป็นพุทธอุปฐากองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งพระองค์ทรงยกย่องว่า ท่านเหล่านี้เป็นผู้เลิศในการทำทาน และเป็นยอดของมหาเศรษฐีทั้งปวง

ในส่วนของอานิสงส์การบูชา เชื่อว่าจะอำนวยลาภผลโภคทรัพย์ตามสมควร ปกปักรักษาให้บ้านเรือนร่มเย็นเป็นสุข มีความเจริญรุ่งเรือง และป้องกันภยันตรายสิ่งไม่ดีไม่งามต่างๆ ปัจจุบันมีอยู่น้อยมากที่จะสร้างได้อย่างถูกต้องตามตำราดั้งเดิมและใครที่เกิดในราศีเมถุน ควรหาโอกาสเดินทางไหว้พระพุทธมหาเศรษฐีนวโกฏิ ที่วัดแห่งนี้

วิหารมาต๋ามหน้าบุญ มีรูปเหมือนของพระเกจิอาจารย์หลายรูป พระประธานในวิหารเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย นอกจากนี้ก็ยังมีพระพุทธรูปปางยืนต่างๆ อีกเยอะแยะ

หอพระธรรม มาต๋ามหน้าบุญ อาคารหรือสิ่งปลูกสร้างที่มีลักษณะเป็นหอสูงสำหรับเก็บคัมภีร์พระไตรปิฎกหรือหนังสือธรรมทางพุทธศาสนา ที่มีลวดลายค่อนข้างที่จะวิจิตรงดงาม

ทางด้านหลัง วัดเป็นพระมหาเจดีย์นักษัตร 12 ราศี ตัวองค์เจดีย์ประธานเป็นเจดีย์ทรงระฆังกลมของล้านนา ซึ่งเป็นแบบของเจดีย์ที่ไม่มีเรือนธาตุ แต่ทำฐานแบบย่อเก็จ ซึ่งที่เป็นเช่นนี้อาจอธิบายได้ว่า เพราะศิลปะล้านนาเมื่อเริ่มแรกนั้น เป็นแบบที่รับมาจากแคว้นหริภุญชัยที่ลำพูนเป็นการรับทั้งคติศาสนาและรูปแบบของศิลปกรรม ศิลปะหริภุญชัยมีภาพโดยรวมเป็นเจดีย์เหลี่ยมแบบมีเรือนธาตุและฐานย่อเก็จ ซึ่งในการ ก่อสร้างส่วนที่มีเรือนธาตุนี้เป็นส่วนที่ยุ่งยากที่สุด ทั้งในด้านการก่อสร้างและการทำลวดลายเครื่องประดับ เมื่อล้านนาเข้าครอบครองหริภุญชัยแล้วและมีการก่อสร้างศาสนสถานของตนเองขึ้น ได้ตัดส่วนที่เป็นเรือนธาตุออกไปเหลือแต่ฐานต่อเนื่องขึ้นสู่ส่วนบนที่เป็นทรงกลม แบบอย่างของฐานย่อเก็จตามแบบของหริภุญชัยจึงยังคงติดอยู่กับเจดีย์ทรงกลมที่สร้างขึ้นใหม่ ดังนั้นเจดีย์ทรงกลมของล้านนาจึงมีฐานเป็นย่อเก็จทำสืบต่อกันเรื่อยมา

นอกจากนี้ภายในวัดยังมี อุโบสถ หอกลอง วิหารเสาอินทขิล กุฏิไม้สักทองทรงล้านนา ซึ่งศาสนสถานและศาสนสมบัติทั้งหมด ภายในวัดก่อสร้างได้โดยครูบาเจ้าเทือง นาถสีโล ที่ได้รับนิมนต์จาก ครูบาไชยา วัดป่าป้อง อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ มาเป็นประธานในการก่อสร้าง ตั้งแต่ริเริ่มจนถึงปัจจุบัน

[parsuk]

ไป สักการะ มาแล้วครับ
เป้น วัดที่น่า ไปเยี่ยมชม อีกแห่ง เวลามาเที่ยวเชียงใหม่ครับ

[TripChiangmai]