สักการะพระพุทธไสยาสน์โบราณ ณ วัดพระนอนขอนม่วงก่อนที่พระพุทธเจ้าจะเสด็จปรินิพพานทรงกล่าวกับเหล่าพระสาวกว่าพระธรรมคือตัวแทนของพระองค์ แต่ผู้ที่เลื่อมใสในพระพุทธศาสนาอยากจะมีสิ่งรำลึกถึงพระพุทธองค์ที่เป็นรูปธรรม จึงได้สร้างพระพุทธรูปขึ้น ปัจจุบันปรากฏพระพุทธรูปปางต่างๆ มากมาย ส่วนใหญ่สร้างขึ้นจากพุทธประวัติ แต่บางองค์ก็สร้างตามตำนาน หรือจินตนาการ หนึ่งในปางที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดคือปางไสยาสน์ หรือพระนอน จึงอยากพาเพื่อนๆ ไปกราบสักการะพระนอนที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของเมืองเชียงใหม่ที่ วัดพระนอนขอนม่วง กันค่ะวัดพระนอนขอนม่วง ตั้งอยู่ที่ตำบลดอนแก้ว อำเภอเมืองเชียงใหม่ ไม่ปรากฏแน่ชัดว่าสร้างขึ้นสมัยใด แต่คาดว่าน่าจะสร้างราวกลางพุทธศตวรรษที่ 21 โดยเทียบกับลักษณะของโบราณสถานประเภทเดียวกัน ตามตำนานได้กล่าวเอาไว้ว่าวัดนี้มีพระพุทธรูปปางไสยาสน์ ชาวบ้านเรียกว่า พระนอนพรัง สร้างขึ้นตามความเชื่อที่ว่าครั้งหนึ่งพระพุทธเจ้าเคยเสด็จมาไสยาสน์ (นอน) บนขอนไม้มะม่วงบริเวณนี้ วัดนี้อยู่ใกล้ลำห้วยแม่ชะเยือง ชาวบ้านจึงเรียกว่า วัดพระนอนแม่ชะเยือง ต่อมาในปี พ.ศ. 2406 พระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงษ์ ทรงบูรณะวัดและเปลี่ยนชื่อเป็น วัดพระนอนขอนม่วง พระพุทธรูปนอนภายในพระวิหาร ไฮไลท์ของวัดนี้
พระวิหาร สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2470 โดยครูบาศรีวิชัย เป็นอาคารก่ออิฐถือปูนหลังใหญ่ สถาปัตยกรรมล้านนา หน้าบันประดับด้วยลายปูนปั้นพรรณพฤกษา ด้านหน้ามีทางเข้า 2 ประตู ภายในประดิษฐาน พระพุทธรูปไสยาสน์พระนอนขอนม่วง เป็นพระพุทธรูปก่ออิฐถือปูนปิดทองทั้งองค์ ซึ่งบรรจุพระเกศาธาตุของพระกัสสปพุทธเจ้า และพระเกศาธาตุพร้อมพระอังคารธาตุของพระโคตมพุทธเจ้า (พระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน) ผนังด้านหลังเป็นกระจกรูปดอกไม้สีสันต่างๆ ถัดจากพระนอนเป็นรอยเท้าครูบาศรีวิชัย ที่ฝาผนังมีจิตรกรรมเล่าเรื่องพระเจ้าสิบชาติในพระชาติพระเวสสันดรวิหารพระพุทธไสยาสน์
บรรยากาศภายในวิหารพระพุทธไสยาสน์
ภาพจิตรกรรมภายในวิหารพระพุทธไสยาสน์
พระอุโบสถ อยู่ทางทิศตะวันออกของวัด เป็นอาคารก่ออิฐถือปูนสถาปัตยกรรมล้านนา หน้าบันประดับด้วยงานแกะสลักไม้พรรณพฤกษา จุดเด่นของโบสถ์หลังนี้คือไม่มีหน้าต่าง มีเพียงแต่ป่องลวงแนวตั้ง หรือช่องลมเล็กๆ เท่านั้น นับได้ว่าหาชมได้ยากในปัจจุบันพระอุโบสถของวัด
พระเจดีย์อยู่ด้านหลังพระอุโบสถ ศิลปะล้านนา องค์เจดีย์ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม มีรูปปั้นเทวดาอยู่โดยรอบ เหนือขึ้นไปเป็นฐานย่อเก็จ รับกับองค์เจดีย์ทรงระฆัง ส่วนยอดเป็นฉัตรสีทอง 5 ชั้น เพื่อนๆ ลองมองดีๆ ลักษณะโดยรวมของเจดีย์คล้ายกับพระธาตุดอยสุเทพมากเพียงแต่เล็กกว่าเท่านั้นพระเจดีย์ตั้งอยู่ด้านหลังพระอุโบสถ
หอธรรมจัตุรมุข อยู่ด้านข้างพระอุโบสถ เป็นอาคาร 2 ชั้น ครึ่งไม้ครึ่งปูน สถาปัตยกรรมล้านนา ชั้นล่างบริเวณซุ้มประตูและหน้าต่างเป็นลายปูนปั้นพรรณพฤกษาและดอกบัว ส่วนชั้นบนเป็นอาคารไม้ทั้งหมดทรงจัตุรมุข มีชานอยู่โดยรอบ ที่ลูกกรงเป็นปูนมีลายปูนปั้นเทวดา นับได้ว่าเป็นหอธรรมที่หาชมได้ยากมาก เพราะโดยส่วนใหญ่จะเป็นหอธรรมที่พบเห็นได้ทั่วไป แต่เป็นที่น่าเสียดายเนื่องจากสภาพในปัจจุบันทรุดโทรมมาก ไม่ต่างจากซากปรักหักพังที่ขาดการดูแลเอาใจใส่หอธรรมจัตุรมุข
ทุกๆ ปีจะมีงานประเพณีสรงน้ำพระพุทธรูปไสยาสน์พระนอนขอนม่วง พุทธศาสนิกชนที่เคารพเลื่อมใสจะเดินทางมาร่วมงาน นำดอกไม้ธูปเทียนมาสักการะ พร้อมนำน้ำอบ น้ำหอม น้ำส้มป่อย มาสรงน้ำพระนอนและพระบรมธาตุ
เรื่องและภาพโดย เลดี้ ดาริกา 
ผู้เขียน