เยี่ยมยลศิลปกรรมเรียบง่ายแบบฉบับชาวปะโอที่ วัดหนองคำจากหลายๆ บทความที่เคยนำเสนอไปแล้ว เราคงทราบกันดีว่าหลายๆ วัดย่านประตูท่าแพ และช้างม่อย ได้รับอิทธิพลศิลปะพม่า เนื่องจากเป็นย่านที่อยู่อาศัยของพ่อค้าชาวพม่าในอดีต ยุคที่การทำสัมปทานป่าไม้เฟื่อฟูมากในแถบภาคเหนือ แต่มีวัดแห่งหนึ่งในย่านนี้ที่แตกต่างไปจากวัดอื่น นั่นคือ วัดหนองคำ วัดของชาวปะโอวัดหนองคำ ตั้งอยู่บนถนนช้างม่อย ตำบลช้างม่อย อำเภอเมืองเชียงใหม่ ห่างจากกาดวโรรสไปทางทิศตะวันตกเพียง 500 เมตร สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2380 ด้วยความร่วมแรงร่วมใจกันของชาวปะโอ หรือต่องสู้ (ชนกลุ่มน้อยเผ่าหนึ่งในพม่า) และชาวบ้านในละแวกนั้น พร้อมใจกันขายช้าง 7 เชือก นำเงินมาจัดซื้อที่ดินเพื่อสร้างวัดวิหารของวัดหนองคำเป็นอาคารปูนเรียบๆ ตามสถาปัตยกรรมชาวปะโอ
บรรยากาศภายในพระวิหาร
พระประธานภายในพระวิหาร ศิลปะแบบปะโอ
กู่แบบปะโอแกะสลักด้วยไม้วิจิตรอ่อนช้อยมาก
วิหารหลวง อาคารหลังใหญ่สุดในวัด ศิลปะแบบปะโอ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2460 กว้าง 21 เมตร ยาว 30 เมตร เป็นอาคารที่สวยงาม และดูคลาสสิก มองผิวเผินอาจดูคล้ายกับอาคารที่พักอาศัย หรือสถานที่ราชการในสมัยก่อน ชั้นล่างก่ออิฐถือปูนใช้เป็นที่เก็บของ ชั้นสร้างด้วยไม้แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ด้านซ้ายแบ่งออกเป็นห้องๆ ด้านขวาเป็นอาสนสงฆ์ ส่วนกลางเป็นห้องโถงเอาไว้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ด้านในสุดประดิษฐานพระพุทธรูปสีขาวองค์ใหญ่ หน้าตักกว้าง 3 เมตร สูง 4.50 เมตร ข้างๆ มีกู่ไม้แกะสลักลวดลายสวยงามอ่อนช้อยมาก นอกจากนี้ยังพระพุทธรูปไม้แกะสลักองค์เล็กๆ ผนังและเสาบริเวณพระประธานแตกต่างจากส่วนอื่นเพราะประดับกระจกสี เพดานประดับตกแต่งด้วยงานแกะสลักไม้ และแผ่นโลหะสีทองเป็นลวดลายต่างๆ สวยงามน่าชมทีเดียวพระอุโบสถหลังคาสองชั้น เรียบๆ แต่มีเอกลักษณ์
ซุ้มประตูโขงเข้าสู่พระอุโบสถ
พระอุโบสถ อยู่บริเวณทางเข้าวัด สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2445 เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน สถาปัตยกรรมแบบชาวปะโอ กว้าง 10 เมตร ยาว 12 เมตร เป็นหลังคาสองชั้น ไม่มีช่อฟ้า ใบระกา และหางหงส์ หลังคาชั้นบนมีหน้าบันรูปเรขาคณิตแบบง่ายๆ หลังคาชั้นสองมุงกระเบื้องเคลือบ ตัวอาคารประดับด้วยลวดลายปูนปั้นแบบชาวปะโอ แต่เดิมอาคารนี้มีหลังคา 5 ชั้น แต่ชำรุดเสียหายไปเมื่อประมาณ 40 ปีที่แล้ว ด้านในประดิษฐานพระประธานองค์ใหญ่ ศิลปะแบบปะโอ หน้าตักกว้าง 1.5 เมตร สูง 2.5 เมตร พระวรกายสีขาวนั่งขัดสมาธิหงายฝ่าพระบาททั้งสองข้าง พระหัตถ์ซ้ายพับหงายบนพระเพลา พระหัตถ์ขวาคว่ำบนพระชานุด้านขวาพระเจดีย์ศิลปะแบบชาวปะโอ
พระเจดีย์ อยู่ตรงข้ามกับพระอุโบสถ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2389 ฐานกว้าง 9.50 เมตร สูง 21 เมตร ศิลปะปะโอผสมผสานล้านนา เจดีย์ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม เหนือขึ้นไปเป็นฐานย่อมุมสามชั้น มีซุ้มจระนำทั้ง 4 ด้าน มุมของเจดีย์มีสิงห์เฝ้าอยู่ทั้ง 4 มุม จุดเด่นของเจดีย์นี้คือชั้นกลางสร้างเป็นห้องสำหรับเก็บรักษาพระไตรปิฎก องค์เจดีย์ทรงระฆังคว่ำบัวหงายประดับด้วยกระจกสีสันต่างๆ ส่วนยอดเป็นฉัตรสีทอง 5 ชั้นบรรยากาศภายในวัด
ศาลา อยู่ข้างๆ กับพระอุโบสถ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2387 เป็นอาคารปูนที่ดูเรียบง่ายศิลปะแบบปะโอ กว้าง 16 เมตร ยาว 18 เมตร ด้านในประดิษฐานประพุทธรูปปูนสีขาว หน้าตักกว้าง 2.50 เมตร สูง 3 เมตรวัดหนองคำแม้เป็นเพียงวัดเล็กๆ ไม่ได้มีความสำคัญในเชิงประวัติศาสตร์ แต่ก็เป็นวัดที่สวยงาม และมีเอกลักษณ์น่าสนใจในแบบฉบับชาวปะโอ ซึ่งหาชมไม่ได้ง่ายๆ ในประเทศไทย เพื่อนๆ ที่ชื่นชอบศิลปกรรมแบบพม่า และอยากเรียนรู้เรื่องราวของชนเผ่าต่างๆ ในภูมิภาคนี้ลองมาเที่ยววัดนี้ดูนะคะ รับรองว่าไม่ผิดหวังแน่ๆเรื่องและภาพโดย เลดี้ ดาริกา 
ผู้เขียน