มาลำปาง นอกจากวัดพระธาตุลำปางหลวงอันเลื่องชื่อ ที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวอันสำคัญแล้ว ก็จะมีอีกหนึ่งวัดที่งดงามน้อยหน้าไม่แพ้กันคือ วัดพระแก้วดอนเต้่าสุชาดาราม ครับวัดพระแก้วดอนเต้า (ขอเรียกสั้นๆ ล่ะกัน) ใครมือใหม่หัดเที่ยวลำปาง หาไม่ยากครับ แค่ขับรถข้ามสะพานรัชฎาภิเษกแล้วเลี้ยวขวาไปตามถนนพระแก้ว ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร ก็เป็นอันเห็นองค์พระธาตุตั้งเด่นอยู่บนเนิน
ใครหาไม่เจอ เหนือบ่ากว่าแรง แผนที่มีจำหน่ายตามร้านหนังสือชั้นนำทั่วไป (ไม่ได้ค่าโฆษณานะ แต่อยากแนะนำ) เครื่องนำทาง GPS มีก็โปรดใช้ซะ มือถงมือถือสมาร์ทโฟนราคาเหยียบสองหมื่น หยิบมันออกมา แอพพลิเคชั่นนำทางเยอะแยะตาแป๊ะไก่มีให้เลือก หรือถ้าไม่ไหวกันจริงๆ หากันไม่เจอ ก็ถามชาวบ้านชาวช่องเอา ส่วนใครมารถโดยสาร รถสองแถว โชเฟอร์แถวนั้นช่วยคุณได้
วัดนี้จะตั้งอยู่ริมแม่น้ำวัง ในเขตตำบลเวียงเหนือ อำเภอเมืองลำปาง บริเวณที่ตั้งวัดเป็นเนินดินสูงขนาดใหญ่ แต่เดิมวัดพระแก้วดอนเต้า กับวัดสุชาดารามเป็นคนละวัดแต่ตั้งอยู่ติดกัน ต่อมาภายหลังได้มีประกาศของกระทรวงศึกษาธิการให้ทั้งสองวัดเป็นวัดเดียวกัน จึงได้มีการรื้อกำแพงกั้นเขตวัดออก
วัดพระแก้วดอนเต้า หรือ วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม เป็นวัดเก่าแก่มีประวัติความเป็นมามากกว่า 500 ปี เคยเป็นที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต ตั้งแต่ปี พ.ศ.1979 เป็นเวลานานถึง 32 ปี เหตุที่วัดพระแก้วดอนเต้าได้ชื่อว่า วัดพระแก้วดอนเต้า มีตํานานกล่าวว่า นางสุชาดา ได้พบแก้วมรกตในแตงโม (ภาษาเหนือเรียกว่าหมากเต้า) และนำมาถวายเจ้าอาวาส เพื่อแกะสลักเป็นพระพุทธรูป ซึ่งก็คือ พระแก้วดอนเต้า ต่อมาถูกอัญเชิญไปประดิษฐานที่วัดพระธาตุลําปางหลวง จนถึงปัจจุบัน
ลักษณะทั่วไปของวัดพระแก้วดอนเต้า เป็นวัดขนาดใหญ่มีผังวัดเป็นรูปสี่เหลี่ยม พระวิหารหันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีพระเจดีย์ใหญ่อยู่หลังวิหาร สถาปัตยกรรมหลักของวัดล้านนาโดยทั่วไป ประตูโขงและพระวิหารหลวงถูกรื้อทิ้งแล้ว เหลือเพียงพระเจดีย์ล้านนาขนาดใหญ่หนึ่งองค์ วิหารพระนอน และมณฑปยอดปราสาทศิลปะแบบพม่าสร้างขึ้นในสมัยหลัง ส่วนวัดสุชาดารามนั้นมีพื้นที่น้อย วิหารหันหน้าไปทางทิศตะวันออก เจดีย์อยู่หลังวิหาร
โดยเจดีย์ เป็นเจดีย์ทรงลังกาสุโขทัยผสมล้านนา ฐานสูงต่อมุมลดชั้นสูงกว่าปกติ ต่อตัวบัวมาลัยปล้องไฉนบนยอดระฆังมีขนาดใหญ่ ทำให้สัดส่วนของเจดีย์มีลักษณะมั่นคงแข็งแรง องค์ระฆังและปล้องไฉนหุ้มแผ่นทองจังโก
มณฑปปราสาทพม่า อยู่ทางทิศใต้ขององค์เจดีย์ เป็นมณฑปหลังคายอดศิลปะพม่า ประดับลวดลายไม้ และแผ่นแกะสลักฝีมือละเอียดมาก ภายในมณฑปเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นปิดทอง ประดับกระจกสีวิจิตรพิสดารมาก และส่งท้ายด้วย โบสถ์วัดสุชาดาราม เป็นโบสถ์ขนาดเล็กออกแบบเป็นลายยกพื้นสูง เป็นโบสถ์แบบปิดมีผนังล้อมรอบ มีโถงอยู่ส่วนหน้าของโบสถ์สัดส่วนสวยงาม ภาพจิตรกรรมฝาผนังกล่าวถึงโทษที่ได้รับจากการทำบาปตามคติความเชื่อของชาวบ้าน
สรุปภาพรวมแล้วต้องบอกว่าวัดพระแก้วดอนเต้า ถือเป็นหนึ่งวัดที่มีศิลปะงดงาม เหมาะแก่การมาเที่ยวชมวัดกันในวันหยุดแบบสบายๆครับ
ผู้เขียน