งานหัตถกรรมที่ขึ้นชื่อของบ้านห้วยห้อม ผ้าทอขนแกะเริ่มต้นโดยกลุ่มมิชชันนารี ที่มาเผยแพร่ศาสนาคริสต์ เห็นว่าการทอผ้าของชาวปกาเกอะญอหมู่บ้าน ซึ่งใช้ฝ้ายพื้นเมืองที่ปลูกเองนำมากรอเป็นด้ายทอผ้า จากนั้นได้นำความรู้เกี่ยวกับการใช้ขนแกะมาทำเป็นเส้นด้ายสำหรับทอผ้าสอนให้ชาวบ้าน
ต่อมาสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จที่บ้านห้วยห้อม และได้พระราชทานพันธุ์แกะให้ชาวบ้านห้วยห้อมเลี้ยงเพื่อตัดขนมาทำผ้าทอ และได้รวมกลุ่มเป็นกลุ่มทดผ้าขนแกะของหมู่บ้านขึ้น เป็นผ้าทอที่มีความนุ่ม ลวดลายสวยงาม และประณีต จากการทอขนแกะด้วยมือ ผลิตภัณฑ์ผ้าทอที่ได้มีทั้งผ้าทอที่ทอจากขนแกะล้วนๆ และผ้าทอที่ผสมผสานระหว่างขนแกะกับเส้นฝ้ายที่ผ่านการย้อมสีธรรมชาติได้อย่างกลมกลืนโดยใช้ด้ายยืนเป็นเส้นด้ายจากฝ้าย ส่วนด้ายพุ่งเป็นเส้นด้ายจากขนแกะ ส่วนใหญ่นิยมทอเป็นผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ ผ้าคลุมเตียง หรือผ้าปูโต๊ะ เป็นต้น.
กระบวนการทอเริ่มจาก การนำขนแกะที่ตัดมาทำความสะอาดด้วยแชมพู หรือผงซักฟอก จากนั้นนำไปตากให้แห้ง คัดแยกเอาเศษหญ้าและสิ่งปนเปื้อนต่างๆ ออก แล้วนำขนแกะที่ได้มาดึงยืดเพื่อให้มีความนุ่ม หวีขนแกะโดยใช้เป็นแปรงหวีเพื่อให้ฟู นำมากรอเป็นเส้นด้ายแล้วจึงใช้เส้นด้ายผูกกับไม้และเข้ากับเอว หรือที่เรียกว่า
"กี่เอว" ซึ่งเป็นเอกลักษณ์และภูมิปัญญาของชาวปกาเกอะญอ............................
ลิ้มรสละมุนกรุ่นกลิ่น กาแฟห้วยห้อม
กาแฟอราบิก้า นำเข้ามาปลูกที่บ้านห้วยห้อม ตำบลห้วยห้อม อำเภอแม่ลาน้อย โดยกลุ่มมิชชันนารี จากนั้นศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแม่ลาน้อย ได้นำกาแฟเข้ามาปลูกเพื่อช่วยเหลือราษฎรพัฒนาอาชีพด้านการเกษตรตั้งแต่นั้นมาจึงมีการปลูกกาแฟกันมากขึ้น อีกทั้งยังขยายจากหมู่บ้านห้วยห้อมไปยังหมู่บ้านใกล้เคียงจนมีพื้นที่ปลูกมากขึ้น กาแฟอราบิก้าเจริญเติบโตให้ผลผลิตได้ดีในระดับหนึ่ง ความสูงประมาณ 800 เมตร ขึ้นไปจากระดับน้ำทะเลปานกลาง อีกทั้งยังทำให้ได้กาแฟที่มีรสชาติเข้มข้นหอมกรุ่นอีกด้วย และเนื่องจากพื้นที่ปลูกกาแฟส่วนใหญ่อยู่ในบ้านห้วยห้อม จึงเรียกได้ว่า
"กาแฟห้วยห้อม" ปัจจุบันชาวบ้านห้วยห้อมสามารถผลิตกาแฟแบบครบวงจรตั้งแต่การเพาะกล้ากาแฟ การปลูก การเก็บ ไปจนถึงการคั่ว และบดกาแฟ จนกระทั่งการบรรจุหีบห่อที่มีความสวยงามเหมาะกับการซื้อเป็นของฝากติดไม้ติดมือกลับบ้าน.............................
ชมทะเลขุนเขา นอนนับดาว พักกายพักใจ "โฮมสเตย์ห้วยห้อม"
โฮมสเตย์บ้านห้วยห้อม นับเป็นโปรแกมการท่องเที่ยวที่น่าสนใจ ที่จะได้สัมผัสวิถีชีวิตเรียนรู้วิถีวัฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอ พร้อมบริการบ้านพักแบบโฮมสเตย์ทั้งหมด 5 หลัง และกำลังขยายเพิ่มในอนาคต โดยแต่ละหลังรองรับนักท่องเที่ยวได้ 10 - 20 คน และมีการบริการอาหารพื้นบ้าน
เวลาเดินช้า ๆ จากหมู่บ้านห้วยห้อมวิถีชุมชนแห่งขุนเขาผืนป่ากาแฟและผ้าทอขนแกะ สายใยความสัมพันของธรรมชาติและวิถีชีวิตที่เรียบง่าย..........................................................................................
.....................................................................
ผู้เขียน