ของดีที่เมืองฮอด

[Dockaturk]

ใครที่พอจะรู้ภาษาอีสานและภาษาเหนือ คงพอจะทราบกันนะครับว่า ภาษาของสองภาคนี้มีหลายอย่างที่คล้ายคลึงกัน อย่างเช่น คำว่า “ซาว” ที่แปลว่า “20” อันนี้ใช้เหมือนกัน เพียงแต่ว่าในอีสาน นอกจากจะแปลว่า “20” แล้ว ก็ยังแปลว่า “จับ” ด้วย

อีกคำที่คล้ายๆ และใกล้เคียงกัน คือคำว่า “ฮอด” ในภาษาอีสานแปลว่า “ถึง” และในภาษาเหนือ ก็มีความหมายที่เหมือนกัน

อ.ฮอด แปลแบบตามตัว ก็คือ อ.ที่ถึงแล้ว ว่าแต่ว่าไอ้ที่ถึงแล้วนั้น มันคืออะไร

เท้าความย้อนกลับไปในสมัยก่อน ประมาณ 1,300 ปี ล่วงมาแล้ว ครั้งนั้นมีเมืองหริภุญชัยนคร เมืองลำพูน ในสมัยนั้น มีพื้นที่ส่วนใหญ่รอบๆ เมืองยังเป็นป่าที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่ามากมาย มีไข้ป่าชุกชุม ในปัจจุบันหลักตามตำนานได้กล่าวไว้ว่า มีฤาษีสองตนนามว่า วาสุเทพฤาษี  และสุภกทันตฤาษี ทั้งสองฤาษีเป็นสหายกัน ได้ปรึกษาหารือถึงการจะสร้างเมืองหริภุญชัยริมฝั่งแม่น้ำกวง สมัยนั้นคงเป็นสาขาของแม่น้ำปิง เมื่อสร้างเมืองเสร็จแล้ว ขาดผู้ที่จะปกครองบริหารบ้านเมือง ฤาษีทั้งสองตนจึงส่งสารมอบให้ ควิยะบุรุษเป็นทูตไปอัญเชิญพระนางเจ้าจามเทวี ธิดาของพระเจ้าจักรวรรษดิ์ หรือบางตำนานเรียกว่า ลพราชา กษัตริย์ขอมแห่งกรุงละโว้ ลพบุรี เห็นชอบจึงมีพระบรมราชองค์การให้พระราชธิดาทรงพระนามว่า พระนางจามเทวี เสด็จครองเมืองหริภุญชัย พร้อมไพร่พลประกอบด้วย เศรษฐี คหบดี 500 คน และได้ทูลลาพระราชบิดาและพระสวามี ในขณะนั้นพระนางจามเทวีทรงตั้งพระครรภ์ได้สามเดือน

และครั้นเมื่อถึงเมืองหริภุญชัยได้คลอดพระโอรสฝาแฝด และได้ครองเมืองหริภุญชัยและเมืองเขลางค์นครในกาลต่อมา พระนางจามเทวีได้รวบรวมไพร่พลโดยทางเรือรอนแรมขึ้นตามลำน้ำแม่ปิงผ่านเกาะแก่งต่างๆ ด้วยความลำบากยากเข็ญ บรรดาไพร่พลได้เสียชีวิตด้วยไข้ป่า สัตว์ป่าและเรืออับปาง ในระหว่างการเดินทางเป็นจำนวนมากได้เสด็จผ่านหมู่บ้านที่มีผู้คนอาศัยริมน้ำ เช่น เวียงระแกง หรือระแหง ได้หยุดพักทำความสะอาดเสื้อผ้า เครื่องใช้ ออกตากแดด ณ สถานที่เวียงกะทิกะ ปัจจุบันคืออำเภอบ้านตาก รอนแรมจนกระทั่งถึงหมู่บ้านซึ่งผู้คนเซื่องซึม ง่วงเหงา ไม่ค่อยร่าเริง จึงขนานนามว่า เวียงเทพบุรีหรือจำเหงา ปัจจุบันคืออำเภอสามเงา จังหวัดตาก

หลังจากนับเวลาที่เสด็จรอนแรมมาได้หนึ่งเดือนเศษ ได้บรรลุถึงสถานที่กว้างขวางแห่งหนึ่งเห็นว่าประหลาดนักได้ให้ไพร่พลหยุดยั้งพักแรม  พระนามจามเทวีได้ให้สร้างนครไว้ที่นี้เป็นที่ระลึกและได้สร้างวัดวาอาราม อุทิศส่วนกุศลให้แก่ไพร่พลที่ได้เสียชีวิตระหว่างการเดินทาง จนกระทั้งเสร็จเรียบร้อย ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนยี่ ปีมะเส็ง พุทธศักราช 1201 ขนานนามว่า พิสดารนคร

[Dockaturk]

พิสดารนคร ถูกสันนิษฐานว่าอยู่บริเวณบ้านวังลุง หมู่ที่ 3 ตำบลฮอด อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่ง คำว่า "ฮอด" หมายถึงว่า ถึงแล้ว หรือมาถึงแล้ว และได้สร้างวัด จำนวน 99 วัด เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้แก่ไพร่พล  ที่เสียชีวิตระหว่างการเดินทาง เช่น ได้สร้างเจดีย์พร้อมพระพุทธรูปองค์ใหญ่ถวายเป็นพระพุทธรูป  ชาวบ้านเรียกขานพระเจ้าโท้ ตามคำอุทานในภาษาล้านนาว่า โท๊ะ แปลว่า ใหญ่โต และให้หลังจากนั้นมา กรอม้วนฟิล์มมายัง ปี พ.ศ. 2450 เมืองฮอด ก็ได้ยกระดับเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่

ฮอด ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของจังหวัด และเป็นอำเภอที่มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นทิวเขา มีความยากลำบากในการเดินทางมาตั้งแต่ในอดีตตามที่ได้กล่าวไว้  มีหอนาฬิกาเป็นสัญลักษณ์ของอำเภอ อันเป็นทางผ่านของนักเดินทางหรือนักท่องเที่ยวที่จะเดินทางไปจังหวัดแม่ฮ่องสอน และทางผ่านเส้นนี้ รวมทั้งเส้นที่จะไปยังดอยเต่านั้น ก็มีของดีที่อยากจะมานำเสนอกันครับ

อย่างแรกเลยคือวิวทิวทัศน์ในระดับนางงาม เป็น ลำน้ำแม่แจ่มเลียบถนน อันเป็นลุ่มน้ำที่ถือเป็นเส้นเลือดหล่อเลี้ยง 5 ชนเผ่า ไม่ว่าจะเป็น ไทยเหนือ กะเหรี่ยง ละว้า ม้ง และลีซอ รวมทั้งยังเป็นสายเลือดหล่อเลี้ยงชีวิตคนภาคกลางด้วย เพราะ 40% ของปริมาณน้ำแม่ปิง และ 16% ของเจ้าพระยามาจากลุ่มน้ำแห่งนี้

ว่ากันว่า ในหน้าร้อน จะมีแหล่งท่องเที่ยวที่ชาวบ้านเรียกกันว่า "กิโลเก้า" ซึ่งทำรายได้ให้กับคนในพื้นที่เป็นอย่างมาก เป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจของผู้เดินทางหรือผู้ที่เหนื่อยจากการทำงาน เพราะมีลำน้ำแจ่มไหลคั่น เป็นสถานที่ที่ได้รับความนิยมมากในช่วงเทศกาลสงกรานต์และเป็นแหล่งน้ำที่มีหาดทรายสวยงามแห่งเดียวของเชียงใหม่

เส้นนี้ขับไปเรื่อย แลนมาร์คต่อมาเป็น อุทยานแห่งชาติออบหลวง สถานที่น่าเที่ยวที่ธรรมชาติสร้างสรรค์ความสวยงามและน่ากลัวไว้ในจุดเดียวกัน  มีแม่น้ำที่ไหลคดเคี้ยวผ่านช่องเขาขาดตรงออบหลวง เป็นช่องเขานี้มีลักษณะเป็นหน้าผาสูงชันและแคบมาก  น้ำไหลเชี่ยวกราด รอบๆ บริเวณแวดล้อมไปด้วยป่าไม้นานาพันธุ์ มีเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติคือ จุดชมวิวออบหลวง - สะพานออบหลวง - หลุมฝังศพ ยุคโลหะ – หินแกรนิต - ภาพเขียนโบราณ - จุดชมวิวดอยผาช้าง – ดินโป่ง  - ตาน้ำ – จุดชมวิวผาเต่า – ป่าเต็งรัง – บ่อพักซุง โดยจนวนเป็นรอบวงกลมมาบรรจบที่ สะพานออบหลวง
นอกจากนี้ก็ยังมี พิพิธภัณฑ์หย่อมๆ ในศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ซึ่งมีเรื่องราวเกี่ยวกับโบราณวัตถุและหลักฐานทางโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์จำนวนมาก อย่างเครื่องมือหินกระเทาะแกนหินและสะเก็ดหิน ขวานหินขัด ชิ้นส่วนเครื่องประดับและภาชนะสำริด และภาชนะดินเผาลายเชือกทาบ รวมทั้งเรื่องราวหมู่บ้านออบหลวง ชุมชนกลุ่มเกษตรที่ได้ตั้งถิ่นฐานมากว่า 3000 ปี แล้ว

[Dockaturk]

หลุดจากอุทยานแห่งชาติออบหลวงไปแล้ว จริงๆ มันจะมี น้ำพุร้อนเทพพนม กันนะครับ ซึ่งถ้าใครซื้อบัตรผ่านเข้าจากออบหลวงแล้ว สามารถใช้บัตรนี้เข้าไปเที่ยวน้ำพุร้อนได้ โดยไม่ต้องเสียตังค์เพิ่ม (เพราะอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติออบหลวงไงล่ะ) กระนั้นก็ตามแต่ น้ำพุร้อนเทพพนม อยู่ใน เขต อ.แม่แจ่ม ฉะนั้น ไอ้ครั้นจะบอกว่าอยู่ใน อ.ฮอด ก็กระไร เอาเป็นว่าหากไปได้ก็ลองแวะไปดูกันครับ อย่าได้ไปซีเรียสเรื่องอาณาเขตนัก)

ชมวิวลำน้ำแจ่ม ไปดูออบหลวงเสร็จ ของดีต่อมาของที่นี้ คือ สวนสนบ่อแก้ว

สวนสนบ่อแก้ว อยู่บนเส้นทางสายฮอด-แม่สะเรียง กิโลเมตรที่ 36 (อยู่เลยออบหลวงไปไม่ไกล) สวนสนเป็นส่วนหนึ่งของโครงการสำรวจวัตถุดิบเพื่อทำเยื่อกระดาษและเป็นแปลงทดลองปลูกพืชจำนวนสนสามใบ และยูคาลิปตัส ในเนื้อที่ทั้งหมด 2,072 ไร่ เป็นสวนสนภูเขา อันเป็นพื้นที่ทดลองปลูกสนภูเขาชนิดต่างๆ ที่กรมอุทยานแห่งชาติฯ นำพันธุ์มาจากต่างประเทศเช่น ออสเตรเลีย แอฟริกาใต้ ไต้หวัน เพื่อทดลองหาพันธุ์ที่เหมาะสมมาเป็นไม้เบิกนำเพื่อปลูกบนป่าเสื่อมโทรมบนดอยทางภาคเหนือ และนอกจากสวนสนบ่อแก้วแล้ว ก็ยังมีสถานีวนวัฒนวิจัยห้วยบง กันอีกด้วยครับ

จากเส้นทางที่เลียบไปตามลำน้ำแจ่ม ขอนุญาตเปลี่ยนเส้นมายังทางที่จะไป อ.ดอยเต่า หนึ่งในเส้นทางที่เต้มไปด้วยวัดวาอารามสำคัญต่างๆ ควรแค่แก่การแวะไปเยี่ยมชม ซึ่งก็เริ่มต้นด้วยวัดพระเจ้าโท้ มีหลวงพ่อพระเจ้าโท้ เป็นปูชนียสถานอันสำคัญคู่บ้านคู่เมืองพิสดาร (เมืองฮอด) มาตั้งแต่สมัยโบราณ ตามที่ได้เกริ่นไว้ตั้งแต่ต้น (ขออนุญาตไม่เล่าซ้ำ)

มี วัดพระพุทธบาทแก้วข้าว  กับรอยพระพุทธบาทแก้วข้าว อัน เป็นรอยพระพุทธบาทเบื้องซ้ายของพระศรีศกายมุนีโคดมสัมมาสัมพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าองค์ที่ 4 (พระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบัน) ในมหาภัทรกัป ขนาดกว้าง 24 นิ้ว ยาว 64 นิ้ว ปรากฏในตำนานพระเจ้าเลียบโลกกัณฑ์ที่ 9

และ วัดพระธาตุดอยจ๊อม พระธาตุที่อยู่บนดอยที่สูงที่สุดในอำเภอฮอด เป็นพระธาตุเก่าแก่ที่ถูกสร้างขึ้นสมัยพระแม่เจ้าจามเทวี ในสมัยที่พระองค์เสด็จพร้อมไพร่พลจากลพบุรีเดินทางไปเมืองหริภุญชัย (ลำพูน) เพื่อไปครองเมืองหริภุญชัย โดยบนนั้นสามารถมองเห็นวิวทิวทัศน์ได้กว้างไกลไปจนถึงอดีตทะเลสาบดอยเต่า

สุดท้ายนี้ ใครที่ยังไม่เคยไปสัมผัสเมืองฮอดกัน  จึงอยากจะเชิญชวนให้แวะลองไปเที่ยวกัน ว่าอำเภอนี้นั้นเจ๋งอย่างไรบ้าง ใครคิดต่าง หรือมีความเห็นยังไง สามารถมาคอมเม้นบอกกันได้ครับกระผม

[auto]

เส้นทางนี้ มีที่เที่ยวสวยๆ เยอะ มาเที่ยวเชียงใหม่ ห้ามพลาด

[chiangmai food]

ขอบคุณข้อมูลดีๆ