ตะลอนเที่ยววัดเชียงใหม่ "วัดโป่งวนาราม"

[konhuleg]

หลายคนอาจจะสงสัยว่า ธรรมะคืออะไร อะไรคือธรรมะ ซึ่งไม่รู้ว่าข้อความต่อไปนี้จะจริงหรือไม่จริง ถูกหรือไม่ถูก แต่มันก็น่าสนใจดีเหมือนกัน

“ธรรมะคือธรรมชาติ ศาสนาพุทธสอนให้เข้าใจธรรมะ ศาสนาพุทธสอนให้เข้าใจธรรมชาติ” ถ้าเป็นความหมายตามนี้ มองว่าพุทธสอนให้เห็นความเป็นไปของธรรมชาติ เช่น “เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป” มันเป็นความเป็นไปของธรรมชาติ ไม่ให้ยึดติดกับตัวตน ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็แล้วแต่ บุคคล หรือวัตถุ ทุกสิ่งมันเปลี่ยนแปลงไปตามอาการของมัน ตามเหตุและปัจจัย

ที่ต้องขึ้นมาแบบมีสาระแบบนี้ ไม่ได้ตรัสรู้ทางธรรมอะไรหรอกครับ พอดีมาเที่ยวที่วัดโป่งวนาราม เจอป้ายธรรมะสอนใจ เลยหยิบมาเปิดหัวเรื่องซักหน่อย ให้มันดูมีอะไรกับชาวบ้านเขาบ้าง

วัดโป่งวนาราม ตั้งอยู่ หมู่ 7 บ้านสหกรณ์ อ.แม่ออน จ.เชียงใหม่ ถ้าเดินทางมาก็ใช้เส้นทางเดียวกันกับการเดินทางมายังน้ำพุร้อนสันกำแพง และน้ำพุร้อนรุ่งอรุณแหละครับ โดยตัววัดนั้นจะอยู่ตรงข้ามกับน้ำพุร้อนรุ่งอรุณรีสอร์ท หากันได้โดยไม่ยาก ถ้ากลัวหลงก็ถามชาวบ้านแถวนั้นเอาได้

สิ่งที่น่าสนใจภายในวัดแห่งนี้มี วิหารทรงล้านนาแบบปิด ออกแบบแผนผังอาคารเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีการยกเก็จของผัง ภายในวิหารแบ่งพื้นที่ใช้สอยออกเป็น 3 ส่วนใหญ่ๆ ได้แก่ พื้นที่ ของพระสงฆ์ ได้แก่ อาสนสงฆ์ และบุษบกธรรมมาสน์ สำหรับอาสนสงฆ์ เป็นที่นั่งพระภิกษุสามเณร มักทำเป็นแท่นยกพื้นอยู่ทางด้านขวามือของพระประธาน ส่วนบุษบกธรรมมาสน์หมายถึงแท่นสำหรับใช้เทศนาของพระภิกษุสงฆ์ในวันสำคัญทาง ศาสนา พื้นที่ของฆาวาส ได้แก่ห้องโถงส่วนกลางของอาคาร เป็นพื้นที่นั่งของชาวบ้านเพื่อฟังเทศน์ในวันพระ ชาวบ้านจะนั่งกับพื้นซึ่งถือว่าเป็นพื้นที่ที่ต่ำกว่า พระสงฆ์ และพระประธาน โดยมักจะให้ผู้ชาย ซึ่งเป็นผู้อาวุโส นั่งด้านหน้าสุดใกล้พระประธาน ส่วน คนผู้ชาย ผู้หญิง และเด็ก จะนั่งถัดออกไป ด้านหลัง ฐานชุกชี หรือแท่นแก้ว หมายถึงพื้นที่ด้านในสุดของวิหาร มักทำเป็นแท่นยกพื้นสูงกว่าอาสนสงฆ์ ใช้สำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปซึ่งเป็นประธานของวัด

ลักษณะโครงสร้างของอาคาร เป็นการผสมผสานระหว่าง โครงสร้างก่ออิฐฉาบปูน กับ โครงสร้างไม้ กล่าวคือ ส่วนฐานของอาคารตลอดจนถึงผนัง มักก่อด้วยอิฐฉาบปูน เทคนิคปูนก่อและฉาบแบบโบราณ ส่วนเครื่องบนหรือหลังคา มักสร้างด้วยโครงสร้างไม้ในระบบเสาและคาน ซึ่งมีลักษณะเฉพาะเป็นเอกลักษณ์ของวิหารล้านนา เรียกว่าโครงสร้างแบบม้าต่างไหม หลังคาเป็นทรงจั่วมีการซ้อนชั้นของหลังคาด้านหน้าสามชั้น ด้านหลังสองชั้น สัมพันธ์กับการยกเก็จของผัง หลังคามุงด้วยกระเบื้องดินเผาหรือแป้นเกล็ด (หลังคาแผ่นไม้) สำหรับการสร้างวิหารช่างมักมีการสร้างส่วนประกอบทั้งหมดของโครงสร้างด้าน ล่างก่อน หลังจากนั้นจึงยกขึ้นประกอบพร้อมกัน

อีกอันเป็นเจดีย์ทรงปราสาทแบบล้านนา รูปทรงสี่เหลี่ยม ซ้อนชั้น คล้ายรูปทรงปราสาทหรือที่อยู่ของกษัตริย์ เจดีย์รูปทรงนี้เชื่อว่าพัฒนาการมาจากเจดีย์ทรงศิขรของอินเดีย ลักษณะของเจดีย์ทรงปราสาท ประกอบไปด้วยองค์ประกอบ 3 ส่วนใหญ่ๆ คือ ส่วนฐาน ส่วนเรือนฐาน และส่วนยอด สำหรับส่วนฐานนั้นทำเป็นฐานรูปสี่เหลี่ยมเช่นเดียวกับกับเจดีย์ทรงกลม เรียกว่าฐานเขียง และมักทำซ้อนชั้น 2-3 ชั้น เหนือขึ้นไปเป็นส่วนเรือนธาตุรูปทรงสี่เหลี่ยม มีช่องเพื่อประดิษฐานพระพุทธรูปทั้งสี่ด้าน เหนือขึ้นไปเป็นส่วนยอดซึ่งมักจำลองเอาส่วนยอดของเจดีย์ทรงกลมมาใช้ในลักษณะเดียวกัน

และทั้งหมดนั้นคือเรื่องราวของวัดโป่งวนารามกันครับ