สัมผัสวิถีแห่งไทลื้อ (ตอนจบ)

[konhuleg]

ด้วยความที่ศิลปะอันโดดเด่นของชาวไทลื้อ คือ งานผ้าทอไทลื้อ ฉะนั้น งานนี้เลยต้องมีมาเล่ากันซักหน่อย

การแต่งกายของผู้ชายไทลื้อส่วนใหญ่ จะนิยมสวมเสื้อขาวแขนยาว สวมทับด้วยเสื้อกั๊กปักลวดลายด้วยเลื่อม เรียกว่า "เสื้อปา" สวมกางเกง [หม้อห้อม] ขายาวต่อหัวกางเกงด้วยผ้าสีขาว เรียกว่า "เตี่ยวหัวขาว" นิยมโพกศีรษะ ("เคียนหัว") ด้วยผ้าสีขาว สีชมพู ส่วนหญิงไทลื้อนิยมสวมเสื้อปั๊ด (เป็นเสื้อที่ไม่มีกระดุมแต่สาบเสื้อจะป้ายเฉียงมาผูกไว้ที่เอวด้านข้าง) นุ่งซิ่นต๋าลื้อ สะพายกระเป๋าย่าม ("ถุงย่าม")และนิยมโพกศีรษะด้วยผ้าสีขาวหรือสีชมพู

ทั้งนี้ ผ้าซิ่นของผู้หญิงไทลื้อที่เรียกว่า “ซิ่นตา” ซึ่งเป็นผ้าซิ่นที่มี 2 ตะเข็บ จะมีลักษณะโครงสร้างประกอบด้วย 3 ส่วนคือ หัวซิ่นสีแดง ตัวซิ่นลายขวางหลากสีต่อตีนซิ่นสีดำ ความเด่นอยู่ที่ตัวซิ่นซึ่งมีริ้วลายขวางสลับสีสดใส และตรงช่วงกลางมีลวดลายที่ทอด้วยเทคนิคขิด จก เกาะหรือล้วง เป็นลายรูปสัตว์ในวรรณคดี ลายพรรณพฤกษา และลายเรขาคณิต

ในส่วนของเอกลักษณ์การทอผ้าที่สำคัญของกลุ่มชนนี้ คือ การทอผ้าด้วยเทคนิค เกาะหรือล้วง (Tapestry Weaving) หรือที่เป็นที่รู้จักกันว่า “ลายน้ำไหล” ซึ่งเป็นเทคนิคที่มีความยุ่งยากซับซ้อน แต่ทำให้เกิดลวดลาย และสีสันที่งดงามแปลกตา และเป็นอัตลักษณ์อันโดดเด่นเฉพาะกลุ่มที่แตกต่างจากผ้าซิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ไทกลุ่มอื่นๆ นอกจากผ้าซิ่นแล้ว ชาวไทลื้อยังทอผ้าชนิดอื่นๆ ด้วย เช่น ผ้าหลบ

หลังจากเล่าไปถึงเอกลักษณ์การแต่งกายและการทอผ้าในแบบสไตล์ไทลื้อแล้ว ใต้ถุนบ้านไทลื้อก็มีกรรมวิธีการทอผ้าให้ได้ชมกัน รวมทั้งสาระความรู้ต่างๆ เกี่ยวกับการทอผ้าแปะไว้ให้อ่านด้วย ตั้งแต่การเริ่มต้นการทอ ไปจนจบออกมาเป็นผืน ซึ่งใครอยากรู้หรือสนใจอะไร ก็สามารถสอบถามคุณยายแกได้ครับ แกยินดีให้คำตอบได้เสมอ (ถ้าแกไม่ยุ่งและตอบได้นะ)

แม้เรื่องทอผ้าจะเป็นเมนหลักให้ได้ชม เมนูรองๆ ก็ใช่ว่าจะน้อยหน้านะครับ ส่วนใหญ่ก็จะเป็นไวนิลสาระความรู้เกี่ยวกับไทลื้อ ไล่ไปตั้งแต่ ที่มาของไทลื้อ วิถีชีวิตความเป็นอยู่ ภาษา อาหาร เอาเป็นว่าไปหาอ่านเอากันตามสะดวกครับ เพราะเนื้อหาสาระมันเยอะกันจริงๆ จนเก็บเอามาเล่าไม่หมด หรือถ้าหมดก็คงหมดกันไปหลายหน้ากันเลยทีเดียวล่ะ

ใครยังไม่เคยไป ก็เชิญกันครับ อยากไปเรียนรู้สัมผัสเรื่องราวของไทลื้อ ตรงมาได้ที่บ้านไทลื้อ เมืองลวงใต้  ต.เชิงดอย อ.ดอยสะเก็ด จ.เชียงใหม่

[DDjung]

ขอบคุณ ข้อมูล ครับ