จะบอกว่ามันเป็นวัดที่ถูกนักท่องเที่ยวมองข้ามก็ยังได้
แต่สำหรับผม มันยากเกินไปที่จะมองข้าม เหตุผลไม่มีอะไรนอกเสียจาก ความวิจิตรงดงามของพระวิหารหอคำหลวง ที่ สร้างจากไม้สักทั้งหลัง มีสภาพสมบูรณ์และสวยงามที่สุดของเชียงใหม่
นึกดูแล้วกันครับ ขนาดขับรถมอเตอร์ไซค์ผ่าน ยังเผลอชะโงกมองตามตาไม่กระพริบ จนคราวหลังมาต้องจอดมาแวะดูกันให้เต็มๆตา
แรกๆผมเจอวัด ผมไปสะเออะอ่านเรียกว่าวัดพันตา แต่ที่ไหนได้ ตาถั่วฉิบหายเลย มาดูใกล้ มันอ่านว่าวัดพันเตานี่หว่า นึกแล้วก็ฮาตัวเอง ไม่รู้ว่าแว่นเลนส์ไม่ดี หรือสายตาฝ้าฟางไปหมดแล้ว
กลับมาเข้าเรื่องกันอย่างเป็นรูปเป็นรอย อย่างที่บอกไปวัดพันเตาความงดงามมันอยู่ที่พระวิหารหอคำหลวง ที่วิจิตรงดงาม ด้วยงานของไม้กันโดยเฉพาะ ซึ่งผ่านการรังสรรค์จากช่างหลวงช่างหลวงฝีมือดี โดยภายในประดิษฐาน พระเจ้าปันเต้า พระพุทธรูปศิลปะล้านนา ซึ่งเป็นพระประธานในพระวิหารพระวิหารเป็นวิหารไม้สักขนาดใหญ่ มีลักษณะเป็นอาคารทรงพื้นเมืองล้านนา
ส่วนที่มาวัดนะหลานๆ แรกเริ่มเดิม วัดพันเตาเดิมเป็นพื้นที่ในเขตวัดเจดีย์หลวง โดยเป็นเขตสังฆาวาส รวมทั้งเป็นพื้นที่ตั้งเตาหลอม ในการหล่อพระพุทธรูปที่ประดิษฐานในวัดเจดีย์หลวงแต่โบราณ ต่อมาภายหลังได้สร้างเป็นวัดพันเตา ซึ่งอยู่ในยุคใกล้เคียงกับวัดเจดีย์หลวง ในรัชสมัย พระเจ้าอินทวิชยานนท์ (องค์ที่ 7) ปี พ.ศ. 2418 ได้มีพระราชศรัทธาในการสร้างพระวิหารโดยการรื้อหอคำ (ที่ประทับ) ของพระเจ้ามโหตรประเทศ (องค์ที่ 5) ซึ่งเป็นเรือนไม้สักทั้งหลัง ถวายให้แก่วัดพันเตา เพื่อเป็นพระวิหารหอคำหลวง และคำว่า "พันเตา" นี้มีที่มาจากคำว่า "ปันเต้า" หรือ "พันเท่า" ซึ่งมีความหมายว่า ปริมาณที่เพิ่มพูนขึ้นมากมายเป็นร้อยเท่าพันเท่าเป็นการเขียนตามอักษรล้านนา
สำหรับศาสนสถานและปูชนียวัตถุภายในวัดพันเตานี้ ก็ประกอบด้วยพระวิหารหอคำหลวง พระเจ้าปันเต้า อย่างที่บอกไปแล้ว มีเจดีย์ประธาน ตั้งอยู่ด้านหลังพระวิหารหอคำหลวง เป็นเจดีย์ทรงระฆัง บนฐานแปดเหลี่ยม มีเจดีย์รายล้อมอยู่โดยรอบ
ความสำคัญของวัดพันเตานอกจากความวิจิตรงดงามของพระวิหารหอคำหลวงแล้ว วัดพันเตายังเป็นสถานที่ทรงคุณค่ามีความสำคัญกับเมืองเชียงใหม่ในด้านหลายอย่าง ทั้งในด้านประวัติศาสตร์ ที่ใช้เป็นแหล่งที่ศึกษาค้นคว้าประวัติศาสตร์กลางเวียงเชียงใหม่ ด้านความทรงคุณค่าจากเอกลักษณ์ในงานศิลปกรรมท้องถิ่น และในด้านการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ที่คอยรองรับนักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างชาติให้แวะเข้ามาศึกษาและเรียนรู้
วัดพันเตาจึงเป็นอีกหนึ่งวัดในเชียงใหม่ ที่พร้อมจะมอบให้ทั้งความงดงามจากศิลปวัฒนธรรม และความรู้ด้านประวัติศาสตร์ ไปด้วยในเวลาเดียวกันครับ
ผู้เขียน