"พระเจ้าฝนแสนห่า” แห่งวัดช่างแต้ม

[Dockaturk]

หน้าร้อนแบบนี้ เป็นไปไม่ได้ที่จะหาวิธีหนีร้อนและคลายร้อนกัน

บางคนก็เข้าหาธรรมชาติ ไปเล่นเที่ยวทะเล น้ำตก ใครรักสบายหน่อย ก็หาคาเฟ่เก๋ๆ นั่งตากแอร์กันไป ส่วนใครสายธรรมะ แน่นอนล่ะครับ ว่าก็ต้องเข้าวัดเข้าวา นอกจากจะเย็นกายแล้ว แถมยังเย็นใจอีกต่างหาก

พูดเรื่องความร้อน ก็ต้องนึกถึงฝน และเรื่องที่เกี่ยวกับฝนและองค์พระพุทธรูปสำคัญเมืองเชียงใหม่ ก็ต้องมีชื่อของ “พระเจ้าฝนแสนห่า”

ว่ากันว่า เมื่อใดที่อัญเชิญพระเจ้าฝนแสนห่าขึ้นรถบุษบก เพื่อแห่ไปรอบเมืองในวันงานสำคัญของชาวเชียงใหม่แล้วละก็ ปรากฏการณ์ที่สร้างความพิศวงบนท้องฟ้าก็มักจะเกิดขึ้น จากท้องฟ้าที่มีแสงแดดส่องสว่างกลับกลายมีเมฆครึ้มตั้งเค้าเหมือนฝนกำลังจะตกทุกครั้งไป ด้วยอภินิหารและความศักดิ์สิทธิ์ของพระเจ้าฝนแสนห่า จึงทำให้ประชาชนชาวเชียงใหม่ต่างเคารพกราบไหว้พระเจ้าฝนแสนห่าด้วยจิตใจศรัทธา และที่จะพามากราบไหว้พระเจ้าฝนแสนห่านั้น ก็อยู่ที่วัดช่างแต้มกันครับ

[Dockaturk]

วัดช่างแต้ม ตั้งอยู่เลขที่ 95 บ้านช่างแต้ม ถนนพระปกเกล้า ตำบลพระสิงห์ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ตำนานมูลศาสนา ได้กล่าวว่า “ลุถึงปีร้วงไก๊ศักราชได้ 793 เดือน 7 ดับปีกุนตรีศก พ.ศ.1974 ในปีนั้นชาวเมืองทั้งหลายพร้อมใจกันปลงพระยาสามฝั่งแกน กษัตริย์เมืองเชียงใหม่ รัชกาลที่ 9 แห่งราชวงศ์มังรายให้ไปอยู่ที่เมืองยวม ในเขตจังหวัดแม่ฮ่องสอน แล้วอาราธนาลูกท่านชื่อ ท้าวลก มากินเมืองเชียงใหม่ เดือน 8 ออก 5 ค่ำ วันอังคารไทยวันเต่ายี ยามตุดเช้า ปีกุนตรีศก พ.ศ.1974 ลวดอุสสารราชาภิเษกได้ชื่อว่า อาทิตตราชดิลก ชินกาลมาลีปกรณ์ เรียกพระเจ้าศีลธรรมจักรพรรดิลก รัชกาลที่ 10 แห่งราชวงศ์มังราย และท่านรู้ข่าวว่า มหาญาณคำภีร์เถระเจ้าไปเอาศาสนาประเทศลังกามารอด ท่านก็ยินดีมากนักแล พระยาอาทิตตและมหาเทวีจึงพร้อมใจกันให้ม้าง ราชมล-เฑียรหลังเก่าไปแปลงที่มหาเถระเจ้าจักอยู่ จึงแต่งพ่อเลี้ยงท่านชื่อ ท้าวเชียงราย 1 ล้าน หมื่นสามเด็ก 1 แสน น้ำเผิง 1 เป็นเคล้าไปอาราธนาพระมหาญาณคำภีร์เถระเจ้าเป็นเก๊า แห่งสังฆะทั้งมวลแก่ลำพูนเข้ามาอยู่ได้ชื่อว่า วัดราชมณเฑียร แลลุแต่นั้นมา พระยาจึงสร้างศาสนาแถมไปมากหลาย และปีซาว สามสิบ สี่สิบ ห้าสิบหลังนับทั่วเมืองเวียงพิงค์เชียงใหม่ทั้งมวลได้ 500 อารามก็มีแล”

[Dockaturk]

ถอดความมาเพื่อให้เข้าใจกันง่ายๆ วัดช่างแต้ม สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2038 – 2069 แต่เดิมวัดนี้มีชื่อเรียกว่า “วัดช่างต้องแต้มแก้วกว้างท่าช้างพิงชัย” สร้างในสมัยของพระเจ้าติโลกราช เมื่อประมาณ 500 กว่าปีมาแล้ว ความสำคัญของวัดช่างแต้มเป็นวัดที่ประดิษฐานพระเจ้าฝนแสนห่า พระพุทธรูปที่สำคัญองค์หนึ่งของชาวเชียงใหม่ ไม่มีหลักฐานหรือเอกสารใดกล่าวถึงที่มาของพระเจ้าฝนแสนห่า ที่เหตุใดจึงมาประดิษฐานอยู่ที่วัดช่างแต้มแห่งนี้ แต่เท่าที่ทราบปรากฏว่าที่จังหวัดลำพูน ก็มีพระเจ้าฝนแสนห่าอยู่อีกหนึ่งองค์ประดิษฐานอยู่ที่วัดเหมืองง่า ซึ่งน่าจะมีความเกี่ยวพันกัน

[Dockaturk]

ตามตำนานที่พอจะสืบค้นได้กล่าวว่า “พระพุทธรูปฝนแสนห่า” หรือ “พระเจ้าฝนแสนห่า” เดิมเป็นพระพุทธรูปประจำพระองค์ของพระนางจามเทวี ซึ่งเป็นกษัตริย์ครองนครหริภุญชัย จำเนียรกาลต่อมาพระเจ้าติโลกราช กษัตริย์แห่งนครเวียงพิงค์ได้ยกทัพไปทำศึกสงครามตีเอาเมืองลำพูน และได้เผาบ้านเมืองตลอดจนถึงวัดวาอาราม ภายหลังจากที่เปลวเพลิงได้สงบลง ปรากฏเป็นอัศจรรย์คือวิหารหลังหนึ่งไม่ได้ถูกไฟไหม้ จึงเสด็จเข้าไปทอดพระเนตรภายในวิหารก็ได้พบพระแก้วขาวและพระพุทธรูปฝนแสนห่า จึงได้อัญเชิญมาประดิษฐานที่เชียงใหม่ ปัจจุบันนี้พระแก้วขาวได้ประดิษฐานอยู่ที่วัดเชียงมั่น และพระเจ้าฝนแสนห่า ประดิษฐานอยู่ที่วัดช่างแต้ม

[Dockaturk]

พระเจ้าฝนแสนห่า เป็นพระพุทธรูปทองสัมฤทธิ์ ปางมารวิชัยเชียงแสนลังกา มีขนาดหน้าตักกว้าง 25 นิ้ว สูง 35 นิ้ว หนา 15 นิ้ว อายุประมาณ 1,000 กว่าปี ชาวเชียงใหม่ถือเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองมาตั้งแต่อดีต ในช่วงเทศกาลสงกรานต์เมืองเชียงใหม่ จะมีการอัญเชิญพระพุทธรูปสำคัญต่างๆ ของเชียงใหม่แห่ไปรอบเมือง เพื่อให้ประชาชนร่วมสรงน้ำ ในจำนวนนั้นมีพระเจ้าฝนแสนห่าเข้าร่วมพิธีด้วย

[Dockaturk]

นอกจากช่วงเทศกาลสงกรานต์แล้ว อีกงานเป็นพิธีบูชาเสาอินทขิล หรือเสาหลักเมืองเชียงใหม่ งานนี้ก็จะอัญเชิญพระพุทธรูปฝนแสนห่า จากวัดช่างแต้มขึ้นบนบุษบกราชรถ เข้าขบวนแห่รอบเมืองเชียงใหม่เช่นกัน และจะนำมาประดิษฐานชั่วคราว ณ วิหารจัตุรมุขเสาอินทขิล เป็นเวลา 7 วัน 7 คืน เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้ปิดทอง สรงน้ำและบูชาเสาอินทขิล เพื่อความเป็นสิริมงคล นำความร่มเย็นเป็นสุข ความอุดมสมบูรณ์ มาสู่ชาวเชียงใหม่ และชาวจังหวัดใกล้เคียง

[Dockaturk]

สิ่งที่น่าสนใจอื่นๆ ที่สำคัญภายในวัด มีวิหารทรงล้านนาไทย จำนวน 1 หลัง กุฏิ 700 ปีศรีเมืองเชียงใหม่ 1 หลัง เจดีย์วัดช่างแต้มที่ส่วนบนของเจดีย์เป็นทรงพม่าๆ คล้ายๆ กับเจดีย์ชเวดากอง แต่เมื่อได้ถูกปฎิสังขรณ์แล้วทำให้มีรูปทรงของเจดีย์ที่เปลี่ยนไป เป็นเพราะว่า เชียงใหม่เคยตกอยู่ใต้อำนาจของอาณาจักรพุกาม (พม่า) มานานถึง 241 ปี ศิลปะพุกามจึงมีผลต่อถาวรวัตถุทั้งหลายที่อยู่ในเมืองเชียงใหม่

สำคัญใครที่มาเที่ยวเชียงใหม่ในย่านคูเมือง ถนนพระปกเกล้า ก็สามารถแวะมาเที่ยวชมได้ที่วัดช่างแต้มกันทุกวันครับ นอกจากนี้ในย่านดังกล่าว ยังมีอีกหลายๆ วัดให้ได้เยี่ยมชมกันจนไม่รู้จักเบื่อกันเลยทีเดียว